wtorek, 27 lipca 2010

Na kartach historii - Mińsk Mazowiecki - miasto dziś

Po zakończeniu II wojny światowej Mińsk Mazowiecki znów się odradza. Systematycznie wzrasta liczba mieszkańców miasta. W 1945 r. było ich 10,5 tys., w 1971 już 24700, a w 1994 aż 34 tysiące. Wraz ze wzrostem liczby mieszkańców miasto powiększało swoje terytorium. I tak w 1967 miasto zajmowało obszar 832 ha, a zaledwie 19 lat później, w 1986 już 1311.
W tym okresie powstało również wiele dużych zakładów pracy, jak np. Mińskie Zakłady Obuwia, Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego czy Mazowieckie Przedsiębiorstwo Robót Instalacyjnych. Również wiele istniejących wcześniej przedsiębiorstw zostało poddanych gruntownym modernizacjom. Wzrost liczby ludności spowodował również rozwój budownictwa mieszkaniowego. Po wojnie powstało wiele nowych osiedli zarówno bloków jak i domów jednorodzinnych, na których to po dziś dzień zamieszkuje wiele osób. Pociągnęło to za sobą również budowę nowych szkół. W tym okresie powstały bowiem 4 szkoły średnie oraz kilka szkół podstawowych. Wybudowane zostały sieci wodociągowe i kanalizacyjne, które obejmują całe miasto. Sporym sukcesem było uruchomienie w poprzedniej dekadzie stacji uzdatniania wody oraz magistrali wodociągowej oraz wybudowanie drugiej stacji PKP. Stacja ta otrzymała nazwę Mińsk Mazowiecki – Anielina.

W czerwcu 1975 r. na skutek reformy administracyjnej państwa, która znosiła powiaty, Mińsk Mazowiecki znalazł się w województwie siedleckim. Taki stan trwał aż do 01.01.1999 r. Po 1990 r. przywrócono samorząd terytorialny, a miasto stało się siedzibą urzędu rejonowego, w skład którego weszło 13 gmin. Po reformie administracyjnej z 1999 r. Mińsk znów stał się miastem powiatowym i leży w województwie mazowieckim. W skład powiatu mińskiego wchodzi:
  • 10 gmin wiejskich, tj. Cegłów, Dobre, Dębe Wielkie, Halinów, Jakubów, Latowicz, Mińsk Mazowiecki, Mrozy, Siennica oraz Stanisławów
  • 1 gmina miejsko-wiejska – Kałuszyn
  • 3 gminy miejskie, tj. Mińsk Mazowiecki, Halinów i Sulejówek.
Aktualnie Mińsk Mazowiecki jest miastem prężnie rozwijającym się. Z roku na rok zwiększa się liczba mieszkańców miasta, obecnie wg oficjalnych danych GUS liczba ta wynosi nieco ponad 38000, ale wydaje się że dane te są lekko zaniżone. Powstaje wiele nowych osiedli mieszkaniowych, powstają nowe zakłady pracy. Aktualnie budowana jest także obwodnica miasta, która docelowo ma być częścią autostrady A2. Inną ważną dla mieszkańców i długo oczekiwaną inwestycją była budowa kompleksu aquaparku wraz z lodowiskiem, które po wielu latach powstało tuż przy sanktuarium pw. Św. Antoniego z Padwy. Miasto to daje spore perspektywy rozwoju przedsiębiorczości, które to są coraz lepiej wykorzystywane. Jednym z niewielu minusów Mińska jest słabo rozwinięta baza sportowa i rozrywkowa. Niestety władze tego miasta nie są wstanie zrozumieć, że w tak sporym mieście wypadałoby zwiększyć wydatki na sport i rozrywkę, gdyż są to dziedziny, które wspaniale mogą wypromować miasto i zapewnić pozytywną rozrywkę młodzieży. Może zmieni się to na lepsze po jesiennych wyborach samorządowych?

sobota, 3 kwietnia 2010

Na kartach historii - Mińsk Mazowiecki cz. V (II wojna światowa)

W czasie II wojny światowej Mińsk stał się areną wielu działań partyzanckich. Na okolicznych terenach prężnie działało podziemie ZWZ/AK, które na tych terenach miało kryptonimy Mewa - Jamnik - KamieńAkcje podejmowane przez oddziały partyzanckie często kończyły się spektakularnymi sukcesami, jak np zamach na szefa mińskiego Gestapo - Schmidta, czy spalenie dokumentów niemieckiego Urzędu Pracy. Jednak zdarzały się i niepowodzenia, wśród których największym była tzw. "wielka wsypa", czyli nieudana akcja odbicia więźniów przetrzymywanych przez Niemców w budynku szkoły w Latowiczu (więcej o akcji niebawem). 

W wojnie miasto nie poniosło znacznych strat materialnych. Poniosło jednak ogromne straty w ludności na skutek eksterminacji Żydów, którzy stanowili w mieście spory procent mieszkańców. W centrum Mińska Niemcy utworzyli getto, w którym przetrzymywani byli Zydzi nie tylko z okolic miasta, ale także z Pabianic i Lipna. Miasto zostało wyzwolone dzięki udanej akcji "Burza" - partyzanci zajęli miasto przed wkroczeniem oddziałów Armii Czerwonej. 

wtorek, 19 stycznia 2010

Na kartach historii - Mińsk cz. IV (XX w - I wojna światowa i międzywojnie)


Już w początkach XX wieku liczba mieszkańców miasta przekracza 10 tysięcy. Wśród nich duży odsetek stanowią wierni wyznania mojżeszowego (ponad 4000). W okresie I wojny światowej do miasta została przyłączona wieś Goździk. W latach tych Mińsk Mazowiecki, bo taką nazwę miasto otrzymało w 1916 roku, stał się areną wielu bitew, które przeszły do historii. Do takich wydarzeń można zaliczyć nie wątpliwie rozbrojenie niemieckiego okupanta na terenie miasta. Wydarzenie to miało miejsce 11 listopada 1918 roku i walnie przyczyniło się do odzyskania przez Polskę niepodległości. Innym istotnym wydarzeniem, którego ostatnie epizody rozgrywały się na terenach Mińska była Bitwa Warszawska. Tu bowiem spotkały się wojska marszałka Piłsudskiego i generała Hallera, które późnym wieczorem 17 sierpnia 1920 roku wyzwoliły miasto spod rosyjskiej okupacji.

W międzywojnia miasto po raz kolejny przeżywało rozwój gospodarczy. Miasto zostało w większości zelektryfikowane, na co ogromny wpływ miało wybudowanie w Mińsku elektrowni. Rozwijało się szkolnictwo, wybudowano między innymi nową szkołę podstawową i nowe liceum. Z tych lat pochodzą również budynki starostwa oraz Wydziału Powiatowego. W mieście kwitła kultura i sport, powstała biblioteka kina „Iluzjon” oraz „Polonia”, prężnie działała także sekcja kolarska Mazowieckiego Towarzystwa Kolarskiego. Miasto uzyskało charakter rzemieślniczo – handlowy. Zatrudnienie można było znaleźć w dwóch dużych zakładach na terenie Mińska. Były nimi Fabryka Rudzkiego oraz Zakłady Przemysłu Metalowego I. Fogelnesta w nieodległych Stojadłach. Poza nimi funkcjonowało kilkadziesiąt mniejszych przedsiębiorstw, możliwy był także dojazd do pracy w Warszawie, dzięki pociągom elektrycznym, które zaczęły kursować na tej trasie już w 1937 roku. Terytorialnie miasto zaczęło się rozwijać w kierunku północno – wschodnim, przyłączono np. dzielnicę „Miasto – Ogród Mińsk” (obecne Nowe Miasto, którego mam przyjemność być mieszkańcem), żwirownię, koszary oraz Kolonię Stasinów oraz Pohulanki C i D. 12 września 1939 roku miasto zostało zajęte przez Niemców. Już następnego dnia doszło do potyczki wojsk niemieckich z wojskami generała Andersa. Miasta nie udało się wyzwolić.