Mińsk Mazowiecki to jedno z najstarszych miast na wschodnim Mazowszu. Pierwsze wzmianki o nim pojawiają się bowiem już w XIII w. Od XIV w. miejscowość ta miała charakter osady handlowej. Obecna nazwa, podobnie jak wcześniejsze (Mieńsko, Mensko) pochodzą najprawdopodobniej od rzeki Mieni, która przepływa nieopodal miasta. To w dolinie Mieni rozwijało się osadnictwo w tym regionie.
Niebawem, bo już 29 maja 1421 roku osada otrzymała prawa miejskie. Decyzją księcia mazowieckiego Janusza I prawo lokacji gminy miejskiej na prawie chełmińskim otrzymał ówczesny właściciel osady Mieńsko rycerz Jan z Gościeńczyc herbu Prus III. Tak oto powstało jedno z pierwszych prywatnych miast na terenach wschodniego Mazowsza.
Początkowo, aż do XVI w miasto rozwijało się na lewym brzegu Srebrnej, rzeki płynącej przez miasto. Z tych lat pozostał rynek w kształcie prostokąta, przy którym, u jego północnej strony stanął drewniany kościół, w 1422 r erygowano tu parafię. Niedługo potem w mieście powstała szkoła, która zyskała dobrą sławę i cieszyła się nią aż do początków XVII w. W tym okresie miasto przeżywało znaczny rozwój, przede wszystkim rozwijały się handel i rzemiosło. Również znaczenie rodziny Mińskich, bo takie nazwisko przyjęli właściciele miasta, zdobywała coraz większe znaczenie. W XVI w w miejscu drewnianego kościoła Mińscy fundują murowaną farę. Świątynia ta była wielokrotnie przebudowywana. Obecnie bryła kościoła jest w stylu neobarokowym. Na temat liczby mieszkańców miasta w tym okresie różne publikacje podają różne dane, często bardzo rozbieżne od 900 do 3000 – 3500 mieszkańców. Moim skromnym zdaniem bliższa prawdy jest ta górna granica, bowiem można się dowiedzieć, że Mińsk był wówczas jednym z większych ośrodków miejskich na wschodnim Mazowszu. CDN
